Ziya İPEK
Pakmil Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Rafet Milli, Adana’da pamuk üretiminin çok fazla olduğu yıllarda 54 dekarlık alanda kütlü pamuk işlemek için sawgin tesisi kurduklarını, ardından çırçır yatırımı yaptıklarını, 1985’ten 2014’e kadar pamuk işleyip pamuk yağı üretimi gerçekleştirdiklerini söyledi. Üretimde kullandıkları enerjiyi yenilenebilir enerji kaynaklarından karşılamak üzere 2014’te 1.8 megavat kurulu güce sahip biyokütle tesisi kurduklarını açıklayan Rafet Milli, bu santralin pamuk, mısır ve soya sapları, narenciye ile orman atıklarını enerjiye dönüştürdüğünü söyledi.
2023 yılı içinde de her türlü yağlı tohumu işleyecek son teknoloji ekstraksiyon yatırımını hayata geçirdiklerini kaydeden Milli, daha önce mevcut yağ fabrikasında sadece pamuk çekirdeği (çiğit) işlerken bugün soya, ayçiçeği, pamuk ve keten çekirdeğini kırıp ham yağ üretebildiklerini, posasını ise küspe olarak yem sanayinde değerlendirdiklerini ve günlük 250 tonu çiğit olmak üzere 750 ton tohum işleme kapasitesine ulaştıklarını ifade etti.
Adana’da pamuk üretim miktarının eski yıllara göre büyük oranda gerilediğini, bu sebeple yeni yatırımlarının önemli olduğuna dikkat çeken Milli, özellikle tesiste işledikleri ve besi hayvanları ile kanatlı hayvanların gelişiminde büyük rol oynayan yüksek proteinli soya küspesinin, yem sektörünün yoğun ilgisini çektiğini ifade etti. Milli, şu anda pamuk küspesi ve yağı, soya küspesi ve yağı, ayçiçeği küspesi ve yağı ürettiklerini, Pakmil’in “entegre bir tesis” olarak faaliyetlerini sürdürdüğünü dile getirdi.
Tükettiği enerjinin yüzde 70’ini karşılıyor
Yeşil enerji yatırımlarında Çatı GES’te 1 megavatlık kurulu güce sahip olduklarını, biyokütle tesisi ile toplam 2,8 megavatlık kurulu güçle yıllık enerji tüketiminin yüzde 70’ini karşıladıklarını kaydeden Milli, “Yeni yatırımımız, biyokütle tesisinin hemen yanında. Fabrikadaki atıkları hemen enerjiye dönüştürüyoruz. Bununla buhar ve elektrik ihtiyacımızı karşılıyoruz” diye konuştu.
“Soya üretiminin artırılması ekonomiye katkı sağlar”
Türkiye’nin her yıl 3,5 milyon tona yakın soya ithal ettiğini, buna karşılık üretiminin ise 150 bin ton dolayında olduğunu anımsatan Rafet Milli, önemli bir yağlı tohum bitkisi olan soya üretiminin artırılmasının ülkeye her anlamda büyük fayda sağlayacağını söyledi.
Milli, “Proteini soya küspesiyle harmanlanan yem; tavuk gibi kanatlı hayvanların kısa zamanda gelişmesini sağlıyor ve yumurtasının kalitesini artıyor. Soya küspesi ayrıca ineklerin süt verimini ve besi hayvanlarının et verimine önemli katkı sağlıyor” dedi. Pakmil’in hayata geçirdiği son teknoloji yağ üretme tesisi ile ovada soya ekiminin artacağına inandığını kaydeden Rafet Milli, gelecek sezon için şimdilik 4 büyük üreticiyle ‘sözleşmeli tarım’ kapsamında anlaştıklarını bildirdi.
Tesiste işlemek için tutarı yaklaşık 6 milyon dolar olan 10 bin ton dolayında soya ithal etmek zorunda kaldıklarını kaydeden Milli, dövizin yurt içinde kalması için soyaya desteğin kiloda 60 kuruş yerine 1-2 liraya çıkarılması gerektiğini, üretimin teşvik edilmesiyle ekim alanlarının artacağını vurguladı. Milli, “Ülkemizin yağlı tohumlar açığının kapatılması için kesinlikle soya üreticinin teşvik edilmesi ve destek miktarlarının artırılması şart” şeklinde konuştu.
“Yağda ihracata da yöneleceğiz”
Yaklaşık 130 kişiye istihdam sağladıklarını belirten Milli, yatırımlarını uzun vadeli kredilerle sağladıklarını ve yatırım teşviklerinden faydalandıklarını kaydetti. Milli, yeni yatırımlarıyla ham yağda iç piyasaya tedarikin yanında ihracata da yöneleceklerini belirtti.
Tesislerin üretim kapasitesi
-Kırma kapasitesi toplam 750 ton (250 ton çiğit, 500 ton diğer yağlı tohumlar)
-Günlük 160-170 ton pamuk küspesi, 25-30 ton nötr pamuk yağı
-Günlük 15-20 ton linter pamuk l Günlük 350-360 ton soya küspesi, 80-100 ton arası ham yağ
-Günlük 255-270 ton arasında ayçiçeği küspesi, 200 ton ham yağ.
